به نقل از «تسنیم»

گزارش| دلایل اشاره اردوغان به کشتار علویان در دوران آتاتورک

تاریخ انتشار: ۱ دی ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۱۹۷۴۷۴

رجب طیب اردوغان از حزب جمهوری خلق خواسته٬ با واقعه تاریخی «درسیم» رویارو شده و از ملت عذرخواهی کند. ۰۱ دی ۱۳۹۸ - ۱۱:۴۵ بین الملل ترکیه و اوراسیا نظرات - اخبار بین الملل -

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم٬ این روزها یک بار دیگر٬ موضوع علویان در ترکیه مورد توجه قرار گرفته است. از کشیدن خطوط و علامت‌های تهدیدآمیز بر منازل برخی علویان ساکن ازمیر گرفته تا توجه داوود اوغلو رهبر حزب آینده به حقوق علویان و همچنین طرح مجدد موضوع کشتار کردهای علوی در درسیم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

کشتار درسیم

جمهوری ترکیه در سال 1923 میلادی تاسیس شد و در سال 1925 میلادی٬ شیخ سعید پیران رهبر کردهای شافعی دیاربکر٬ قیامی را علیه دولت آتاتورک آغاز کرد که ظرف مدتی کوتاه سرکوب شده و شیخ سعید و برخی از افراد خانواده او در برابر مسجد دیاربکر به دار مجازات آویخته شدند.

12 سال بعد از قیام شیخ سعید٬  یعنی از اواخر سال 1937 تا اوایل سال 1938 میلادی (یعنی همان سالی که آتاتورک درگذشت)٬ در منطقه کوهستانی درسیم در ترکیه٬ قیام دیگری روی داد. قیامی که رهبری آن بر عهده سید رضا درسیمی٬ رهبر کردهای علوی زازا بود.

در قیام سید رضا٬ صبیحه گوکچه دختر خوانده آتاتورک که خلبان بود٬ علویان زازا را بمباران کرد و در حملات زمینی نیز علاوه بر آن که صدها تن از آنان در چند غار و دره کشته شدند٬ هزاران زن و دختر نیز برهنه در کوه و بیایان رها  شدند. شمار قابل توجهی از آن دختران و زنان٬ در سرما و گرسنگی جان خود را از دست دادند و بعضی نیز به شهرها رسیده و به عنوان خدمه در خانه‌های مردم به کار گرفته شدند.

تاکنون چندین کتاب پژوهشی در مورد سرنوشت دختران درسیم نوشته شده است. وضعیت آنها بسیار اسفناک‌تر از تراژدی دختران قوچان در ایران بود. سید رضا نیز اعدام شد و پس از آن٬ دولت٬ فشار بسیاری بر علویان اعمال کرد و نام درسیم نیز به تونجلی تغییر یافت.

حزب جمهوری خلق٬ متهم شماره یک

پس از انحلال نظام خلافتی و سلطنتی عثمانی و تاسیس نظام جمهوری در ترکیه٬ ساختار حکومت به شیوه تک حزبی اداره می‌شد و آتاتورک به این منظور حزبی به نام «حزب جمهوری خلق» (CHP) ‌تاسیس کرده و رهبری آن را بر عهده گرفت و شخصاً رئیس جمهور شد و تا زمان مرگ این پست را در اختیار داشت. حالا حزب جمهوری خلق به این متهم شده که در دوران نظام تک حزبی٬ دولت برآمده از این حزب جنایات فراوانی مرتکب شده و سران کنونی٬ باید بابت آن اقدامات٬ عذرخواهی کنند.

کردها٬ علویان و اسلام‌گرایان٬ از مهم‌ترین گروه‌هایی هستند که از سوی حزب مزبور مورد ظلم و ستم قرار گرفته‌اند.

اردوغان و طرح مجدد موضوع کشتار درسیم

 حالا و 80 سال پس از آن مقطع تاریخی٬ دو اتفاق مهم روی داده است:

1.حزب کمونیستی وطن٬ رسماً خواستار آن شده که شیخ سعید پیران و سید رضا درسیمی به عنوان دو خائن و مزدور انگلیسی معرفی شده و مجسمه‌های آنان از بین برود.

2.رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه در مراسم جوایز ادبی نجیب فاضل٬ از حزب جمهوری خلق خواسته٬ با واقعه تاریخی «درسیم» رویارو شده و از ملت عذرخواهی کند.

آیا اردوغان به دنبال حقوق علویان و کردهای زازا است؟

نخستین سوالی که در خصوص چرایی و دلیل مواضع اردوغان به ذهن می‌رسد٬ این است که آیا او واقعاً می‌خواهد حق به حق‌دار برسد یا هدف سیاسی دارد؟

برای پاسخ به چنین پرسشی می‌توان به این چند بند اندیشید:

1.اردوغان برای توصیف کشتار کردهای علوی در دوران آتاتورک در درسیم٬ صرفاً عبارت کلی «واقعه درسیم» را بر زبان آورده و از به کارگرفتن دو واژه «کُرد» و «علوی»٬ پرهیز کرده است.

2.اردوغان از حزب جمهوری خلق خواسته که یک دهم جرات حزب عدالت و توسعه را داشته باشد و با تاریخ رویارو شده و از «ملت» عذرخواهی کند.

3.اردوغان در سال 2011 میلادی٬ به عنوان نخست وزیر ترکیه بابت کشتار درسیم از مردم عذرخواهی کرد، اما بعد از آن هیچ اقدام خاصی انجام نداد. به عنوان مثال حتی حاضر نشد نام قدیمی درسیم را به این استان بازگرداند.

4.اردوغان خواسته‌های گروه‌ها و فدراسیون‌های متولی امور آیینی علویان را نپذیرفته و  حاضر نشد برای آنان خانه دینی موسوم به «جم‌خانه» تاسیس کند و فقط حاضر شد پروژه‌ای را امضا کند که در آن در حیاط برخی مساجد ساختمان کوچکی نیز برای علویان ساخته شده بود. این در حالی است که علویان خواهان آن بودند که مراکز عبادی مستقل داشته باشند و هزینه آب و برق این مراکز٬ مانند مساجد از جیب دولت پرداخت شود.

5.با وجود آن که اردوغان از حزب جمهوری خلق خواسته که به خاطر موضوع کشتار در درسیم از ملت عذرخواهی کند٬ اما هیچ اشاره‌ای به کشتار وسیع علویان در دوران عثمانی نکرده و هکذا در مورد وقایع تاریخی مرتبط با ارامنه نیز٬ توضیح خاصی ارائه نداده است.

با توجه به 5 بندی که به آنها اشاره رفت٬ چنین به نظر می‌رسد که باز هم پای یک مساله سیاسی و حزبی در میان است و اردوغان کاری به مطالبات علویان ندارد، فقط می‌خواهد به حزب مخالف حمله کند.

حزب جمهوری خلق چه خواهد کرد؟

کمال کلیچدار اوغلو رهبر کنونی حزب جمهوری خلق در سال 1948 میلادی در روستای باللیجا از توابع شهرستان کوچک نظمیه در استان تونجلی یا درسیم به دنیا آمده و پدر و مادر او هر دو کُرد زازا و علوی هستند.

اما خود او هیچگاه در مصاحبه‌ها و سخنرانی‌هایش٬ خود را کُرد٬ زازا یا علوی قلمداد نکرده و خود را «ترک اوغلی ترک» می‌داند. زمانی که کلیچدار اوغلو به دنیا آمده٬ تنها 10 سال از کشتار علویان درسیم سپری شده بود و در آن دوران (و حتی در حال حاضر) علویان ناچار شدند برای در امان ماندن از حملات در جم‌خانه و مراکز عبادی خود٬ در کنار تمثال‌های منسوب به امام علی (ع)٬ پرچم بزرگ ترکیه و تمثال بزرگی از آتاتورک نیز نصب کنند!

با در نظر گرفتن این موضوعات و با توجه به آن که حزب جمهوری خلق٬ حالا و در آستانه صد سالگی عمر سیاسی و اجتماعی خود٬ یک هویت تثبیت شده کمالیستی و لائیستی و ترکی دارد٬ عذرخواهی به خاطر موضوع کشتار درسیم٬ بسیار بعید و دور از ذهن است.

انتهای پیام/

R7650/P/S8,1414/CT7 واژه های کاربردی مرتبط ترکیه

منبع: تسنیم

کلیدواژه: ترکیه ترکیه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۱۹۷۴۷۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

غیرمسلمانان به کشتار مردم غزه اعتراض کرده اند ولی خبری از اعتراض در بلاد اسلامی نیست

به گزارش خبرنگار حوزه استان های خبرگزاری تقریب، ماموستا ملاقادر قادری در خطبه های این هفته نماز جمعه شهرستان پاوه اظهار داشت: خیرات و صدقات هم دو قسم است: ۱) احسانی است که ما نسبت به فقرا انجام می‌دهیم که هر چه مخفیانه‌تر و بین ما و آن شخص و پروردگار باشد، بهتر و ثوابش بیشتر است و  ۲) گاهی اوقات ما نذری داریم و یا واجب الزکاة هستیم و باید آن را ادا کنیم که اگر آشکار باشد بهتر است تا مردم هم ببینند و از ما تقلید کنند.
 
امام جمعه شهرستان پاوه گفت: پس اموالی را که خداوند متعال به ما بخشیده است می‌توانیم به دو صورت مخفیانه و آشکارا بین مردم تقسیم کنیم. خداوند متعال بخشش سری را قبل از بخشش آشکار آورده است معنایش این است خداوند متعال در درجۀ اول دوست دارد ما به‌ صورت سری به مردم کمک کنیم.
 
این عالم اهل سنت تصریح کرد: این نکته خیلی مهم است که ما باید بدانیم اگر خداوند مالی به ما داده است در حقیقت ما انبار داریم و تنها کلید انبار به دست ماست و مال و اموال متعلق به کسی دیگر است. خداوند متعال می‌فرماید: «وَ يُنْفِقُوا مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ سِرًّا وَ عَلَانِيَةً» از مالی که به شما داده‌ام انفاق کنید پس ما امانت‌دار هستیم و آن مال و ثروت نزد ما امانت است و باید هم حق خداوند و هم حق مردم را ادا کنیم.
 
ماموستا قادری افزود: علمای ما می‌فرمایند: زکات هر چه آشکارتر ادا شود، بهتر است چون مردم از شما تقلید می‌کنند و درواقع یک نوع تبلیغ است که دیگران هم به دادن زکات تشویق می‌شوند.
 
وی در بخش دیگری از سخنان خود تصریح کرد: پیامبر اسلام (ص) می‌فرماید: «مَنْ خَطَبَ إلَیکُم مَنْ تَرضَونَ دینَهُ و خُلُقَهُ فَزَوِّجوهُ إلّا تَفعَلوا تَکُن فِتنَةٌ في الأرضِ و فسادٌ عَریض» ای پدران و مادران محترم که زحمت کشیده و دخترتان را بزرگ کرده‌اید و بر او حق ولایت دارید، اگر کسی به خواستگاری دخترتان آمد بررسی و تحقیق کنید اگر طرف دین‌دار بود و اخلاق خوبی داشت بهانه‌جویی نکنید و از رزق و معیشت نترسید و به او جواب مثبت بدهید خداوند صاحب رزق است و اوست که رزق و روزی می‌دهد.
 
امام جمعه شهرستان پاوه گفت: مردم اورامانات بخصوص شهرستان پاوه، ازنظر ادب و اخلاق ممتازند اما امروز پسران و دختران کمتر به نصیحت والدین خود توجه می‌کنند و پدران هم کمتر دلسوز دختران خود هستند و این امر باعث ایجاد مشکل می‌شود.
 
وی ادامه داد: مجدداً عرض می‌کنم؛ پیامبر بزرگوار ما می‌فرماید: اگر کسی که از دخترتان خواستگاری کرد، متدین و بااخلاق بود، دخترتان را به او بدهید؛ اما امروز اولیای دختران قبل از هر چیز از شغل و مسکن و ماشین داماد می‌پرسند اگر داشت به او دختر می‌دهند و کاری به عقیده و اخلاقش ندارند و اگر این امکانات را نداشت به او دختر نمی‌دهند. خداوند آن دختر را خلق کرده که ازدواج کند و زاد و ولد نماید. اگر فرزندان ما ازدواج نکنند، دچار فساد می‌شوند.
 
امام جمعه شهرستان پاوه گفت: این موبایل‌ها برای دختران و پسران ما مصیبت‌اند. خداوند به بعضی از قدیمی‌های ما که سواد ندارند و چیزی از موبایل نمی‌دانند کمک کرده است ولی کسانی که می‌دانند با موبایل کار کنند در دام و تله‌ای افتاده‌اند که خیلی خطرناک است.
 
ماموستا قادری اظهار کرد: رسول‌الله(ص) در ادامه می‌فرماید: اگر به من گوش ندهید، در روی زمین فساد روی خواهد داد. بنده از شما پدران و مادران خواهش می‌کنیم بهانه‌جویی نکنید. بنده در دادگاه هستم و اکثراً بحث طلاق را من رسیدگی می‌کنم. اگر پدر و مادری ترحم کرده و مهریۀ کمتری را برای دخترش در نظر گرفته است، بعضی از شوهران بی کرامت هستند و خطاب به زوجۀ خود می‌گویند: اگر ارزش داشتی، والدینت ۱۹ مثقال طلا را مهرت نمی‌کردند که این برای زوجه یک نوع مرگ است.
 
وی افزود: گاهی اوقات زنان هم بهانه‌گیر هستند و بعد از دو ماه شروع به بهانه‌جویی می‌کنند و از شوهران خود ماشین و منزل و... را طلب می‌کنند و سپس درخواست طلاق می‌نمایند. لذا در جامعۀ ما مشکلات عدیده وجود دارد و بعضی از فرمایشات پدران و مادران درست است.
 
امام جمعه شهرستان پاوه گفت: مع‌هذا از والدین محترم درخواست می‌کنم به فکر پسران و دختران خود باشند. چون خداوند آنان را خلق کرده تا ازدواج کنند. من و شما می‌رویم اما باید نسلی بعد از ما باشند که جامعه را اداره کنند و نباید بقای نسل تعطیل شود.
 
ماموستا قادری تأکید کرد: برادران و خواهران ایمانی؛ امروز نهمین روز است در آمریکا دانشجویان ۷۵ دانشگاه به خیابان آمده‌اند و پلیس با انواع خشونت‌ها با آنان برخورد می‌کند اما ترسی ندارند و می‌گویند آمریکا باید از پشتیبانی اسرائیل که کارش کشتن زنان و کودکان غزه است، دست بردارد و از اسرائیل جنایتکار پشتیبانی نکند.
 
وی افزود: در کنار این‌ها دانشگاه‌های کانادا، ژاپن، فرانسه و ... و آنچه را ما بلاد کفر می‌نامیم، به خیابان آمده‌اند. در این اوضاع و احوال غصه می‌خورم و گاهی هم گریه می‌کنم و می‌گویم: چگونه این‌ها که ما آنان را کافر می‌نامیم، این‌گونه شجاعانه و قاطعانه و مخلصانه خود را زیر پای پلیس می‌اندازند و می‌گویند: نباید فرزندان غزه کشته شوند.
 
امام جمعه شهرستان پاوه گفت: عزیزان من تا این لحظه که بنده در خدمت شما هستم، اسرائیل جنایتکار ۳۴۵۹۶ نفر را در غزه شهید کرده است و ۷۷۸۱۶ نفر هم زخمی هستند. فرزندان غزه به حدی مظلومانه به شهادت رسیده‌اند که حتی فرزندان مسیحیان و بودائی‌ها و لائیک‌ها هم در دنیا صدای اعتراض خود را بلند کرده‌اند اما نشنیدم دانشگاه الأزهر صدایش بلند شده باشد. نشنیدم دانشجویان مغرب صدایشان بلند شده باشد. نشنیدم در اردن هاشمی که جلوی موشک‌های ایران را می‌گرفت به اسرائیل نرسند، دانشجویانش اعتراض کنند. باید غصه بخوریم.
 
ماموستا قادری تصریح کرد: در دفتر روزانۀ خود برای آینده نوشته‌ام و از این دانشجویان بلاد کفر تقدیر کرده‌ام و نوشته‌ام آفرین بر این دانشجویان و آفرین بر این شجاعت و آفرین بر این محبت و انسانیت، ما مسلمانان کجاییم؟
 
این عالم برجسته اهل سنت عنوان داشت: بعد از هفت ماه از جنگ غزه، تازه دیروز ترکیه روابط اقتصادی خود را با اسرائیل قطع کرده است و هنوز سفارت اسرائیل در ترکیه مستقر است. ترکیه‌ای که بیش از ۶ قرن مرکز امپراتوری اسلامی عثمانی‌ها بوده است.
 
امام جمعه شهرستان پاوه گفت: لذا مایۀ غصه و حسرت است ولی مطمئن باشید حرکتی که شروع شده نتیجه‌اش پیروزی غزه و مسلمانان و خواهرانی است که در طول این ۷ ماه هیچ‌کس نتوانسته یکی از آنان را نشان دهد که تار مویی از سرش پیدا باشد و یا کفر و ناسزا بگویند و  تنها شعارشان: حسبنا الله و نعم الوکیل است. ان‌شاءالله خداوند متعال آنان را پیروز گرداند.
 
انتهای پیام/